Nú virðist baráttan um forsetaembættið vera að
fara af stað og hefur sitjandi forseti slegið tóninn í þeirri baráttu.
Það sem mér finnst merkilegast, og reyndar
sorglegast, er að nú virðist flokksskírteini frambjóðandans skipta mestu máli.
Og auðvitað það hvort hann hafi einhvern tíma haft flokksskírteini.
Ég man ekki eftir þessari umræðu um Vigdísi
þótt einhvern tíma hafi ég heyrt því fleygt að líklega væri hún vinstrisinnuð.
Auðvitað er það hreinn barnaskapur að halda að
fullorðið fólk hafi ekki pólitískar skoðanir. Allir hafa jú, kosið um ævina og
myndað sér einhvers konar skoðun.
En nú á sem sagt að draga flokkspólitískar línur
um frambjóðendur. Virðist það aðallega vera Þóru Arnórsdóttur til hnjóðs að
tengjast Samfylkingunni. Það virðist alveg gleymt að Ólafur Ragnar var formaður
Alþýðubandalagsins á sínum yngri árum og þ.a.l. vinstrimaður
Hins vegar get ég ekki séð að flokkslínur
skipti neinu máli. Engin ríkisstjórn hefur þurft að dragnast með annan eins
hælbít sem þessi vinstrisinnaði forseti hefur verið þessari vinstrisinnuðu
ríkisstjórn.
Það væri miklum mun einfaldara að kjósa
forseta eftir flokkspólitískum línum, því þá vissi maður nokkurn veginn hvað
maður væri að kjósa. En því er nú ekki að heilsa.
Ég hef alltaf verið hlynnt málskotsrétti forsetans
en nú er ég farin að vera beggja blands.
Fyrst neitar hann að skrifa undir
Fjölmiðlalögin sem beindust að eignahaldi fjölmiðla sem og krosseignatengslum.
Þar fór hann, vinstrimaðurinn, á móti hægristjórn. Ég fagnaði þessu. Fjórum
árum seinna hrundi allt efnahagskerfi landsins. Var mikið talað um að fjölmiðlar hefðu
ekki staðið sig í stykkinu og að vantað hefði lög um krosseignatengsl. Æ, æ.
Þá hefur undanfarið verið mikil ánægja með það
að forsetinn hafi ,,bjargað” okkur frá Icesave. Ég skal alveg viðurkenna það að
fyrri neitunin skilaði okkur mun hagstæðari samningi. Það er ekki útséð um
seinni neitunina og hvernig málaferlum fyrir EFTA dómstólnum lýkur. Þá virðast
allir gleyma að forsetinn staðfesti fyrsta samninginn sem var langverstur.
Nú er talað um að forsetinn eigi að bjarga
okkur frá ESB aðildinni. Eins og það sé algjörlega á hans könnu hvort um hana
sé kosið eða ekki. Það er rangt. Um hana verður kosið hver sem situr á
forsetastóli. Hins vegar má alveg halda því til haga að sitjandi forseti hefði
getað neitað að staðfesta umsóknina og vísað í þjóðatkvæði en gerði ekki.
Forsetinn hefur beitt valdi sínu á þann veg að
það er ekki nokkur leið að átta sig á hvað manninum gengur til. Og það er
auðvitað stóri vandinn. Það á ekki að vera á könnu viðkomandi einstaklings
hverju sinni hvernig hann beitir valdi sínu.
Það hlýtur að vera á könnu þjóðarinnar og/eða
Alþingis að skilgreina þetta vald.
Þá verðum við að hugsa til framtíðar. Margir
virðast líta svo á að sitjandi forseti sé eitthvað aðhald á sitjandi
ríkisstjórn og Alþingi. Við kjósum forseta í sumar, það er hægt að skipta um
forseta. Það verða alþingiskosningar eftir eitt ár. Þá kemur nýtt þing og ný
ríkisstjórn. Það verða ekki alltaf sömu leikendur í þessum hlutverkum. En útvíkkun
valdsins situr eftir.
Hins vegar er það mín skoðun að
forsetaembættið eigi að vera hafið yfir hið pólitíska argaþras hversu barnalega
sem það kann nú að hljóma. Ég vil gjarna
fá forseta eins og Kristján Eldjárn eða Vigdísi Finnbogadóttur. Við þurfum ekki
fleiri pólitíska leiðtoga, sérstaklega ekki leiðtoga, hver sem hann er hverju sinni, sem skilgreinir vald sitt
sjálfur, fer eftir einhverri persónupólitík sem enginn veit hver er nema
kannski hann sjálfur og gerir nánast það sem honum sýnist.
Þá má leggja þetta embætti niður.