Ég hef fylgst með
og tekið þátt í femínískri baráttu frá því ég var ungmenni í menntaskóla. Femínísk
barátta hefur, eins og allt, farið í gegnum nokkrar breytingar. Nú er svo komið
að ég hef verið flokkuð með „gömlum, reiðum femmum.“ Mér fannst það pínu vont
fyrst en svo umfaðmaði ég nafngiftina, þótt í karlkyni sé. Ég er sumsé gamall, reiður
femmi bara svo því sé haldið til haga.
Þegar ég var
virkari í baráttunni þá fannst mér eðlilegt að minnihlutahópar* stæðu saman. Án
þess ég ætli nánar út í það þá komst ég að því að aðrir minnihlutahópar styðja
femíníska baráttu ekki jafnvel og þeim finnst að femínistar eigi að styðja
þeirra baráttu. Vitna ég þá til ákalls ábyrgra feðra sem spurðu sí og æ: „Hvar
eru femínistarnir nú?“
Alla vega, til að
gera langa sögu stutta, þá komst ég að þeirri niðurstöðu að femínistar ættu að
standa með og berjast fyrir konur. Það má vissulega styðja og taka undir
baráttu annarra minnihlutahópa en aukin réttindi kvenna til jafns við aðra
hlýtur að vera í forgangi.
Vendi ég nú kvæði mínu í kross.
Setjum sem svo að
ég vinni á skrifstofu verkalýðsfélags og mér finnist yfirmaðurinn minn,
lýðræðislega kjörinn formaður verkalýðsfélagsins, algjörlega ómögulegur. Það er
ekki bara mér sem finnst það heldur eru talsvert fleiri sammála mér í þessu
mati. Við erum nógu mörg með nógu mikil umkvörtunarefni til þess að okkur finnist
ástæða til að fara í hart. Á þessum tímapunkti hlýtur að liggja ljóst fyrir að
það eru tvær mögulegar niðurstöður í málinu:
1. Málið leysist farsællega og allir verða vinir.
2. Málið leysist alls ekki heldur harðna deilurnar og varla vinnufært á
skrifstofunni.
Verði niðurstaða 2.
ofan á þá eru þrír möguleikar í stöðunni:
a. Fólk heldur áfram að „vinna saman“ og vera óánægt. Öllum líður illa og
veikindadögum fjölgar fram úr hófi. Þjónusta gagnvart umbjóðendum versnar.
b. Yfirmaðurinn fer.
c. Óánægði hópurinn fer.
Þetta veit ég áður
en ég held af stað í baráttuna.
Yfirmaðurinn og
kjarni í kringum hann er ekki sammála umkvörtunum okkar og setur fram sínar
umkvartanir. Það fæst engin niðurstaða
og allt er í járnum. Yfirmaðurinn velur leið b. og fer.
Nema hvað.
Yfirmaðurinn fyrrverandi býður sig aftur fram til formennsku og fær endurnýjað
umboð í lýðræðislegum kosningum. Hvernig ber mér að skilja það? Ég hlýt að
skilja það þannig að fólk vill hafa þennan formann og að hann sé þá yfirmaður á
skrifstofunni. Ef ég get ekki hugsað mér að vinna undir hans stjórn þá hlýt ég
að vilja fara. Ef ég segi upp þá fæ ég ekki atvinnuleysisbætur á meðan ég leita
mér að annarri vinnu en ef mér er sagt upp þá fæ ég atvinnuleysisbætur. Hver er besta mögulegan niðurstaðan úr því
sem komið er? Jú, að mér verði sagt upp.
Það er alveg rétt
að fjöldauppsagnir eru ekki af hinu góða. Ég skil hins vegar ekki hvernig
nokkrum getur dottið í hug og í alvöru ætlast til að Sólveig Anna hafi
virkilega átt að koma aftur inn á skrifstofuna og halda áfram að vinna með
fólki sem hefur látið það mjög bersýnilega í ljósi að það vill ekki vinna með
henni. Og vinsamlegast takið eftir að ég er ekki að taka afstöðu í deilunni sem
slíkri. Kannski er Sólveig Anna alveg ómöguleg. Það breytir því samt ekki að
hún var kosin, meirihlutinn valdi.
Ég hef staðið í
deilum og tapað. Það er ömurlegt. Það var samt mikill léttir að losna úr
aðstæðunum.
Af hverju er ég að
fara í gegnum þetta í smáatriðum? Vegna þess að eftir að Sólveig Anna var kosin
aftur og sagði upp fólki á skrifstofunni þá hefur mikilsmetandi fólk haldið því
fram að ekki sé hægt að styðja baráttu Sólveigar vegna þessara uppsagna.
Núna þekki ég
Sólveigu Önnu ekkert nema af því sem ég hef séð til hennar á opinberum
vettvangi. Já, hún er mjög beinskeytt og orðhvöss. Ég held að hún sé nákvæmlega
það sem verkalýðsbaráttuna vantar á Íslandi. Reyndar finnst mér vanta harðari
verkalýðsbaráttu almennt í öllum heiminum. Misskipting auðsins eykst og eykst
og ríkasta 1% sölsar undir sig æ meira. Verkalýðsbaráttan hefur verið mjög
kurteis undanfarna áratugi og hverju hefur hún skilað?
Það er ekki nokkrum
vafa undirorpið í mínum huga að hin harðneskjulega meðferð sem Sólveig Anna
hefur hlotið í fjölmiðlum og í opinberri umræðu er fyrst og fremst vegna þess
að hún er kona. Það er alveg margsannað að konur fá miklu verri útreið en
karlar.
Þess vegna var ég
mjög ánægð með grein
Stefáns Ólafssonar í Vísi 2. febrúar sl. þar sem hann ræðir um meðferðina á
Sólveigu Önnu.
Í gær birti svo Sóley
Tómasdóttir hugleiðingar
sínar um grein Stefáns. Og núna lendi ég í vandræðum. Ég skil það sem Sóley
segir. Auðvitað á ekki einhver karl að segja femínistum fyrir verkum. Einstaklingsdýrkun
er hættuleg og femínísk barátta hefur verið um of á forsendum menntaðra kvenna.
Það sem ég hnýt um
er sú orðræða að baráttuaðferðir Sólveigar Önnu sé karllægar. Hvað þýðir það
eiginlega? Fyrir mörgum árum heyrði ég sagt: „Ég er kona, allt sem ég geri er
kvenlegt“ og var eignað Simone de Beauvoir. Skal viðurkennt að ég finn ekki
tilvitnunina. Er virkilega verið að álasa Sólveigu Önnu fyrir það að beita ekki
nógu kvenlægum baráttuaðferðum? Hvað þýðir þetta eiginlega?
 |
| Fann þessa tilvitnun. |
Það sem mér þykir
verst er að feðraveldið hefur tekið grein Sóleyjar og deilt henni sem enn einni
svipunni á Sólveigu Önnu.
Hef ég þá tekið þá
afstöðu að styðja Sólveigu Önnu skilyrðislaust? Nei, það hef ég ekki gert. Ég
tók hins vegar þá ákvörðun fyrir mörgum árum síðan að ég myndi styðja konur og
baráttu okkar fyrir jöfnum réttindum skilyrðislaust.
*Minnihlutahópur vísar til þess að bera minna úr býtum í samfélaginu. Ekki þess að hópurinn sé fámennari.
