Í gær hringdi ungt fólk á vegum Félagsvísindastofnunar í íbúa Þingeyjarsveitar og lagði fyrir þá fjórar spurningar.
Staðarmiðillinn okkar brást ókvæða við og birti undir miðnætti fréttina; Ótrúleg könnun.
Fyrst er nefnt að fólk hafi verið spurt að því hvort það byggi á skólasvæði Þingeyjarskóla. Helst er gagnrýnt að spurning 2 hafi aðeins snúist um hvort starfrækja ætti Þingeyjarskóla á einni eða tveimur starfsstöðvum en ekki hvar sú starfsstöð ætti að vera.
Þá er gagnrýnt að svo litlu hafi munað á spurningunum tveimur um ljósleiðarann að það hafi engu breytt.
Beinist þessi gagnrýni fyrst og fremst að vinnubrögðum Félagsvísindastofnunar.
1. Það er grundvallaratriði í svona skoðanakönnunum að þær séu ópersónugreinanlegar. Þar sem búið var að gefa það út að skoðanir sumra giltu meira en skoðanir annarra þá var þetta það fyrsta sem ég spurði unga manninn um. Ef könnunin hefði verið persónugreinanleg þá hefði ég sent kæru til Persónuverndar. En hún er ekki persónugreinanleg. Eina leiðin til að komast að því hvort viðmælandi búi á skólasvæði Þingeyjarskóla er að spyrja að því. Ef íbúum á skólasvæði Þingeyjarskóla hefur fjölgað óeðlilega mikið þá kemur það í ljós.
Mín persónulega skoðun er og hefur alltaf verið sú að þessi mismunun á milli búsetusvæða sé óeðlileg.
2. Það hefur aldrei staðið til að spyrja um álit á því hvar starfsstöðin eina eigi að vera. Aldrei nokkurn tíma. Í kosningaloforðaplaggi Samstöðu fyrir kosningar í vor stóð:
Að ráðast að starfsheiðri Félagsvísindastofnunar þykir mér með ólíkindum. Ég hringdi í stofnunina og spurði að því hvernig að könnunum almennt væri staðið. (Og uppfræddi viðmælanda um þá gagnrýni sem komið hefur fram.)
Ferlið er svona:
Verkkaupi setur fram beiðni um það sem hann vill láta kanna, hvar skoðanir ákveðins markhóps liggja. Hann setur fram spurningarnar sem eru skoðaðar hjá Félagsvísindastofnun og kannski aðlagaðar að einhverju leyti svo hægt sé að komast sem best að því sem er verið að reyna að komast að. Verkkaupinn samþykkir aðferðafræðina.
Sé eitthvað athugavert við könnunina er ekki við Félagsvísindastofnun að sakast.
Árið 2010 var keypt skýrsla af Félagsvísindastofnun. Skýrslan var unnin í samráði við skýrslubeiðendur og þeirra forsendur hafðar að leiðarljósi. Fulltrúi skýrslubeiðenda leyfði sér svo að segja opinberlega að skýrslan væri ekki skeinipappírsins virði.
Þetta er óboðlegur málflutningur. Gagnrýnum endilega. En beinum gagnrýninni á réttan stað.
Staðarmiðillinn okkar brást ókvæða við og birti undir miðnætti fréttina; Ótrúleg könnun.
Fyrst er nefnt að fólk hafi verið spurt að því hvort það byggi á skólasvæði Þingeyjarskóla. Helst er gagnrýnt að spurning 2 hafi aðeins snúist um hvort starfrækja ætti Þingeyjarskóla á einni eða tveimur starfsstöðvum en ekki hvar sú starfsstöð ætti að vera.
Þá er gagnrýnt að svo litlu hafi munað á spurningunum tveimur um ljósleiðarann að það hafi engu breytt.
Beinist þessi gagnrýni fyrst og fremst að vinnubrögðum Félagsvísindastofnunar.
1. Það er grundvallaratriði í svona skoðanakönnunum að þær séu ópersónugreinanlegar. Þar sem búið var að gefa það út að skoðanir sumra giltu meira en skoðanir annarra þá var þetta það fyrsta sem ég spurði unga manninn um. Ef könnunin hefði verið persónugreinanleg þá hefði ég sent kæru til Persónuverndar. En hún er ekki persónugreinanleg. Eina leiðin til að komast að því hvort viðmælandi búi á skólasvæði Þingeyjarskóla er að spyrja að því. Ef íbúum á skólasvæði Þingeyjarskóla hefur fjölgað óeðlilega mikið þá kemur það í ljós.
Mín persónulega skoðun er og hefur alltaf verið sú að þessi mismunun á milli búsetusvæða sé óeðlileg.
2. Það hefur aldrei staðið til að spyrja um álit á því hvar starfsstöðin eina eigi að vera. Aldrei nokkurn tíma. Í kosningaloforðaplaggi Samstöðu fyrir kosningar í vor stóð:
Þar verði kosið um hvort starfrækja skuli grunnskólastigið áfram á tveimur starfsstöðvum eða sameina það á einn stað. Íbúakosning þessi verði bindandi en sveitarstjórn taki að henni lokinni ákvörðun í samræmi við niðurstöður hennar. Starfsemi Þingeyjarskóla verði samkvæmt
þeirri niðurstöðu frá haustinu 2015. (Feitletrun mín.)
Að ráðast að starfsheiðri Félagsvísindastofnunar þykir mér með ólíkindum. Ég hringdi í stofnunina og spurði að því hvernig að könnunum almennt væri staðið. (Og uppfræddi viðmælanda um þá gagnrýni sem komið hefur fram.)
Ferlið er svona:
Verkkaupi setur fram beiðni um það sem hann vill láta kanna, hvar skoðanir ákveðins markhóps liggja. Hann setur fram spurningarnar sem eru skoðaðar hjá Félagsvísindastofnun og kannski aðlagaðar að einhverju leyti svo hægt sé að komast sem best að því sem er verið að reyna að komast að. Verkkaupinn samþykkir aðferðafræðina.
Sé eitthvað athugavert við könnunina er ekki við Félagsvísindastofnun að sakast.
Árið 2010 var keypt skýrsla af Félagsvísindastofnun. Skýrslan var unnin í samráði við skýrslubeiðendur og þeirra forsendur hafðar að leiðarljósi. Fulltrúi skýrslubeiðenda leyfði sér svo að segja opinberlega að skýrslan væri ekki skeinipappírsins virði.
Þetta er óboðlegur málflutningur. Gagnrýnum endilega. En beinum gagnrýninni á réttan stað.