Hið undarlega sálarástand

Ég er búin að vera kennari í 6 ár. Ég hef verið bitin, það hefur verið hent í mig bókum og mér og ástvinum mínum hefur verið hótað lífláti og öðru þaðan af verra. Um daginn átti t.d. að bíða heima hjá mér þekktur handrukkari. Vörpulegir drengir (rúmlega 180 cm og 100 kg) hafa stillt sér upp fyrir framan mig og spurt hvað ég myndi gera ef þeir berðu mig. ,,Ætli ég fari ekki bara að gráta" hef ég yfirleitt svarað. En núna get ég sagt: ,,Ég kæri þig og fæ 10 milljónir." Ég ætla að segja það beint út. Ég fagna þessum dómi.
Hingað til hef ég ekki upplifað neitt nema algjört réttindaleysi. Ég hef komið inn á það á þessum vettvangi áður að aðstandendur geta farið hamförum í rógburði sínum og við getum ekkert gert okkur til varnar.

Þessi kennari sem voru dæmdar 10 milljónir er 25% öryrki fyrir lífstíð. Hún má eiga von á því að fá höfuðverkjaköst alla ævi. Samt, samt dirfðist hún að fara fram á bætur! Þvílík frekja! Og það úr hendi forráðamanns barnsins sem slasaði hana! Þetta segir náttúrulega allt um hið undarlega sálarástand konunnar. Að ætlast til að foreldrar beri ábyrgð á börnum sínum. Þvílík ósvinna!
Það er vissulega rétt að barnið er með aspberger heilkennið en skólinn er fyrir alla. Það stendur hvergi í ráðningarsamningi starfsfólks skóla að í honum séu einstaklingar sem geti slasað það og viðkomandi sé réttlaus gagnvart því.
Ég sé um heimakennslu á meðferðarheimili. Allir mínir nemendur eru með einhverjar greiningar á bakinu. Þannig að ef þeir taka sig til einhvern daginn og berja mig í hakkabuff (af því að þeir misstu stjórn á sér vegna óviðráðanlegrar hvatvísi) þá á ég bara að sætta mig við það. Ef ég verð öryrki fyrir vikið og verð fyrir samsvarandi tekjuskerðingu þá verð ég bara að lifa með því. Því það er komið í ljós að skólar bera ekki ábyrgð, sveitafélögin bera ekki ábyrgð og maður er úrhrak mannkyns ef manni dettur í hug að lögsækja gerandann. Hann er jú barn með greiningu.

Bara svo það sé á hreinu þá er ég ekki að álasa þessu barni. Þetta var hörmulegur atburður. En hann varð og kennarinn situr uppi með skaða. Miklu meiri skaða en einhverjar 10 milljónir koma til með að bæta.

Mig grunar að þessi hneykslan á þessum dómi snúist um að sækjandinn er í fyrsta lagi kona og öðru lagi kennari. Setjum þetta öðru vísi upp. Iðnaðarmaður kemur inn á heimili. Hann leggur borvélina á borð og beygir sig niður til að aðgæta eitthvað. 9 ára gamalt barn sér borvélina, teygir sig í hana en nær ekki betra taki en það að borvélin fellur í höfuðið á iðnaðarmanninum og slasar hann. Maðurinn er 25% öryrki fyrir lífstíð og má eiga von á að fá höfuðverkjaköst alla ævi. Á hann ekki bara að sætta sig við þetta?

Úr borg í sveit.

Ég er fædd og uppalin í Reykjvík. Og það sem meira er, ég er þriðju kynslóðar Reykvíkingur. Ég á enga sveit. Ég get ekki farið á ákveðinn stað og sagt: ,,Hér er uppruni minn.”
Hvort sem það er vegna þessa, sagna Laxness, söngva Bubba eða bara vegna taugatrekkjandi umferðar Reykjavíkur þá hefur lengi verið í mér löngun til að flytja út á land. Haustið 2005 lét ég verða af því. Ég flutti þvert yfir landið í Aðaldal í Suður- Þingeyjarsýslu. Aðaldalur er landbúnaðarhérað sem sækir flesta þjónustu til Húsavíkur og stærri aðgerðir til Akureyrar.
Ég get í sjálfu sér ekki sagt að það sé einhver stórkostlegur munur. Að vísu heita áttirnar hér suður-norður-austur og vestur en heita í Reykjavík hægri-vinstri-fram og til baka. Ég er enn þá rugluð. Það eina sem ég veit er að ef ég stend við skólann þá eru Ýdalir í austur. Ýdalir eru bara ekki alltaf í nágrenninu. Það er náttúrulega ekki hægt að ,,skreppa” út í búð ef eitthvað gleymist því verslunarferð er 40 mínútna akstur. Ég er núna stoltur frystikistueigandi. Það er ekki heldur hægt að droppa inn með bílinn í smurningu. Í fyrsta skiptið lenti ég á kaffitíma. Það var eins og ég hefði drepið mann. Einhvern tíma slysaðist ég til að segja að ég hefði klappað kindunum í fjósinu, ég geri þau mistök ekki aftur.
Veðurfar er líka talsvert öðruvísi. Ég sakna haustanna í Reykjavík þegar mild angurværðin svífur um í loftinu. Hér kemur bara vetur. Haustið sem ég flutti var kominn snjór í lok ágúst. Ég man ekki til að hann hafi tekið upp fyrr en um vorið. Fólkið hér talar samt um þetta sem snjólétta veturinn. Nagladekk eru nauðsyn.
Komin á staðinn ákvað ég að umturna mér með trukki og dýfu í alvöru dreifbýlistúttu og var fljótlega komin í kirkjukórinn , kvenfélagið, málfundafélag og stjórnmálaflokk. Mætti svo á allar skemmtanir sem í boði voru. Félagslífið hefur verið mun öflugra en það var í stórborginni. Er þá ónefndur bóndinn....
Þegar ég hóf störf í grunnskólanum var ein samstarfskona mín komin langt á leið. Svo einn daginn barst skólastjórnanda eftirfarandi SMS: ,,Kemst ekki í vinnuna á morgun. Eignaðist barn í hádeginu.” Þetta vakti að vonum mikla kátínu. Á aðventu söng ég í kór og á eftir var kirkjukaffi. Ég hnoðaði saman súkkulaðiklessu og var ánægð með sjálfa mig alveg þar til ég setti hana á borðið á hjá öllum hnallþórunum. Konurnar í sveitinni geysast um á dráttarvélum, ala upp börn, vinna fulla vinnu, sinna húsverkum, fara í fjós, mæta á kóræfingu kvöld eftir kvöld og einhvers staðar á leiðinni vippa þær fram 17 sortum. Váá...
Um jólin fór ég til Reykjavíkur og sat í brúðkaupi þar sem ég gaspraði um uppgötvun mína í sveitinni um ágæti íslenskra kvenna. Móðursystir mín horfði á mig og spurði kurteislega: ,,Þurftirðu að fara út á land til uppgötva það?” Eitthvað hummaði ég og ha-aði og sagði svo neinei, auðvitað ekki. En ég þurfti að fara út á land til að uppgötva það. Ég þurfti að fá fjarlægð til að sjá það sem blasti við. Allar þessar konur, ömmur okkar, mæður og systur, vinnuharkan, dugnaðurinn, æðruleysið. Og enginn sér það. Ekki einu sinni við sjálfar.
Vinna kvenna hefur alltaf verið einskis metin, framlagið ómerkilegt. Maturinn á borðinu sem birtist af sjálfu sér, rykið sem gufar upp. Tauið sem hverfur skítugt af gólfinu og birtist svo hreint í skápunum. Eru þetta ekki galdrar? Nei, þetta eru ekki galdrar. Á bak við þessi verk er hörkudugleg kona sem segir ekki múkk. ,,Æ, ég sletti einhverju í form.”
Ég fór út á land í leit að uppruna. Og ég fann hann. Ég er meðlimur í þeim flottasta klúbbi sem til er. Ég er íslensk kona.

Skrifað fyrir og birt í Bergmáli.