Frelsið er yndislega andstyggilegt

Undanfarna daga hafa átt sér stað skelfilegir atburðir í París. Saklaust fólk hefur verið sallað niður af hryðjuverkamönnum. Ég er miður mín enda er lífið heilagt. París er líka háborg vestrænnar menningar í mínum huga. Það er verið að salla niður saklaust fólk viðs vegar annars staðar í heiminum og ég er búin að gleyma því þegar fréttinni lýkur. Svona er nú tvískinnungurinn í mér.

Talandi um tvískinnung.

Í París voru skopmyndateiknar vegnir sem höfðu gert skopmyndir, sumar ansi svæsnar, af Múhammeð spámanni og múslimum. Öfgamúslimar frömdu ódæðin. Mér þykir þetta gróf aðför að málfrelsinu. Og ég er ekki frá því að birta eigi myndirnar sem víðast.

Sumir vilja meina að klám sé tjáningarfrelsi. Ég er algjörlega ósammála því. Einhvers staðr hljóti að vera takmörk. Ef einhver myndi salla niður klámmyndaframleiðendur þá myndi ég örugglega fordæma voðaverkin en ég myndi ekki líta á það sem aðför að tjáningarfrelsinu.   Og ég myndi aldrei nokkurn tíma styðja að myndirnar þeirra væru birtar sem víðast. Er það tvískinnungur? Ég hreinlega veit það ekki.

Ég er vinstrisinnaður femínisti og kennari. Mér finnst það í lagi. Snorri í Betel var hómófóbískur og kennari. Mér fannst það ekki í lagi. Ég geri þann greinarmun að annars vegar sé um að ræða skoðanir en hins vegar manneskjuna sjálfa. En kannski er enginn munur.

Mér finnst Páll Vilhjálmsson subbupenni á meðan mér þykir Ragnar Þór Pétursson frábær. Mér finnst Ragnar samt ganga of langt þegar hann fer að draga atvinnu Páls inn í gagnrýni á málflutning hans. Kennarar afsala sér ekki skoðana-, mál- og tjáningafrelsi í staðinn fyrir kennsluréttindin.

Annað hvort mega allir tjá sig eða engir. Nei, bíðið, það var þetta með takmörkin...       

Forgengileikinn

Það voru sem sagt áramót. Á slíkum tímamótum staldrar fólk við og lítur yfir farinn veg. Ég hafði enga sérstaka þörf fyrir það svo sem en svo lenti ég á netflandri mínu inni á síðu BBC sem hafði sett saman lísta yfir frægt fólk sem hafði dáið á árinu sem var að líða.

Það er stundum undarlegt hvernig hugurinn virkar en þar sem ég horfði á þetta fór ég að hugsa um, ekki einstaklingana heldur hvernig kynslóðirnar hverfa. Ég þykist þess t.d. fullviss að það sé enginn lifandi í dag sem barðist í fyrri heimsstyrjöldinni. 

Vitneskjan er skráð og lifir sem slík en reynslan sjálf er horfin. Eins og t.d. það fólk sem lifði og reyndi kreppuna miklu er ekki lengur ráðandi afl í heiminum. Þetta er því ekki bara horfinn tími, þetta er hverfandi reynsla.

Kynslóðin mín, fólk á fimmtugsaldri, er orðin valdakynslóðin. Ég sé jafnaldra mína, aðallega karlana auðvitað, í fréttatímum að segja okkur hvernig heimurinn virkar.

Hafið þolinmæði með mér núna.

Ég fór með krökkunum í gegnum Öldina öfgafullu eftir Dagnýju Kristjánsdóttur á haustönninni. 

Bókinni er skipt upp í áratugi. Þar opinberaðist fyrir mér að níundi áratugurinn er áratugurinn þar sem almennir Íslendingar kynnast lúxus. Allt í einu fórum við flest að hafa það gott. Uppakynslóðin átti sinn tíma þarna. Ég held að allir 2007 bissness strákarnir hafi setið blautir á bak við eyrun í bíó 1987 og dreymt um að verða Gordon Gekko þegar þeir yrðu stórir.

Verkalýðsbaráttan hafði skilað launabótum og betri vinnuaðstæðum. Mannréttindabarátta sjötta og sjöunda áratuganna hafði veitt okkur, ja, mannréttindi. Réttindi sem ungt fólk í dag telur sjálfsögð, svo sjálfsögð að það nennir ekki að mæta á kjörstað. Á níunda áratugnum var ekkert annað að gera en að uppskera vinnu og erfiði kynslóðanna á undan og njóta. Á þessum áratug, við þessar aðstæður, kemst núverandi valdastétt til vits og ára.

Er það slæmt? Ég hreinlega veit það ekki. Kannski er það bara hið besta mál að fólk upplifi það sem kreppu að þurfa að sætta sig við næstnýjasta iphoninn. Kannski er það hið besta mál að standardinn sé svo hár að við sættum okkur ekki við það eitt að hafa nóg að bíta og brenna. Að brauðstrit og erfiðleikar hverfi og gleymist.

Hins vegar er ég pínku ponsu lítið hrædd um að brauðstrit og erfiðleikar lifi góðu lífi en eitthvað annað sé að deyja drottni sínum.